Ders : Fen ve Teknoloji

Basit Bir Elektrik Devresinde Lamba Parlaklığını Etkileyen Değişkenler

Elektrik Devre Elemanları / Fiziksel Olaylar

BASİT ELEKTRİK DEVRESİNDE AMPUL PARLAKLIĞINI ETKİLEYEN DEĞİŞKENLER

  • Elektrik enerjidir.
  • Elektrik iletken maddelerle iletilir.

https://2.bp.blogspot.com/-3IAjqVEy9Ds/Wil6pOfm4TI/AAAAAAAAQGs/rIypsWGXGKQlOcQrF0yvWFImv4zJqub6wCLcBGAs/s320/elektrik_devre.jpg

    Pil, ampul, anahtar, bağlantı kablosu ve duydan oluşan elektrik devresine basit bir        elektrik devresi denir.

Basit elektrik devresinde birden fazla pil ve ampul kullanılabilir.

 

 

 

 

A- Basit Elektrik Devresinde Kullanılan Devre Elemanlarının Görevleri

Pil

  • Elektrik enerjisi üretir.
  • Pilin içerisinde kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşür.
  • Pilin + ve - kutupları vardır.

Ampul

  • Elektrik enerjisini ışık enerjisine çevirir.
  • Ampulün + ve - kutupları yoktur.

Bağlantı kablosu

  • Elektrik enerjisini taşır.
  • Devre elemanları birbirine bağlantı kablosu ile bağlanır.

Anahtar

  • Devrenin açılıp kapanmasını sağlar.
  • Anahtar açık durumda iken elektrik iletilmez, kapalı durumda iletilir.

Duy

  • Ampulün takıldığı yerdir.
  • Basit elektrik devresinde duy olmadan da ampul ışık verebilir.

Pil Yatağı

  • Pillerin bağlantısının yapılasını sağlar.
  • Basit elektrik devresinde pil yatağı olmadan da ampul ışık verebilir.

B- Basit Elektrik Devresinde Ampul Neden Işık Vermez

1. Pil bitmiş olabilir.

2. Bağlantı kablosu kopuk olabilir.

3. Anahtar açık olabilir.

4. Ampul patlamış olabilir.

5. Ampul duya tam yerleşmemiş olabilir.

6. Piller ters bağlanmış olabilir.

7. Elektrik devresinde, kısa devre olabilir.

8. Devreye çok fazla ampul bağlanmış olabilir. (Pilin gücü hepsini çalıştırmaya yetmez)[SPOT 1]

C- Bilimsel Araştırma Yöntemi Nedir?

  • Bilimsel araştırma yapılırken, karşılaşılan problemlerin çözümü için bazı yöntemler geliştirilmiştir.
  • Bu problemlerin çözümünde kontrollü deneyler yapılmaktadır.

Değişken nedir?

Bir deneyde bilerek yapılan değişikliklere değişken denir.

Üç tür değişken vardır.

1. Bağımsız değişken

Bizim değiştirdiğimiz değişkendir. Bir tane bağımsız değişken vardır.

2. Bağımlı değişken

Bağımsız değişkene bağlı olarak değişir.

3. Kontrol edilen değişken (Sabit tutulan değişken)

Deneyde değiştirilmez, sabit tutulur. Bunlar araştırma konusu değildir.

 

Aşağıda elektrik devrelerinde değişkeleri görmektesiniz.

https://4.bp.blogspot.com/-P53uYG2uz0w/Wil6_uLxksI/AAAAAAAAQGw/Cn4-NXMrRUc5aGlC5J74lQcHZikVBST-wCLcBGAs/s1600/elektrik_devre1.jpg https://4.bp.blogspot.com/-vdCrou9mVVw/Wil7EnjaKOI/AAAAAAAAQG0/pg09qCdk0bg6eiR8ASJ9ZMI07SVI4r9nQCLcBGAs/s1600/elektrik_devre0.jpg

1.Deney: Elektrik devresinde pil sayısının artırılması ampulün parlaklığını nasıl değiştirir.

Bağımsız değişken: Pil sayısı

Bağımlı değişken: Ampulün parlaklığı

Kontrol edilen değişken: Anahtar, kablo, duy, ampul

Sonuç: Devrede pil sayısı artırılırsa ampul parlaklığı artar.

 

2.Deney: Elektrik devresinde ampul sayısının artırılması ampulün parlaklığını nasıl değiştirir.

Bağımsız değişken: Ampul sayısı

Bağımlı değişken: Ampulün parlaklığı

Kontrol edilen değişken: Pil sayısı, anahtar, kablo

Sonuç: Devrede ampul sayısı artarsa parlaklık azalır.

D- Elektrik Düğmeleri (Devre Anahtarı)

Evimizde bilgisayar, televizyon, ampul gibi elektrikli araçları çalıştırmak için elektrik düğmeleri yapılmıştır. Elektrik düğmeleri, açma kapama görevi yapmaktadır. Ampulün ışık vermesi için lambayı aç deriz, fakat lamba çalışırken anahtarı kapatırız. Anahtar açık durumda iken ampul çalışmaz.

5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi

Basit Bir Elektrik Devresinde Lamba Parlaklığını Etkileyen Değişkenler alt başlıkları

Konunun Spot Bilgisi

[SPOT-1] Bir elektrik devresindeki ampulün ışık vermemesinin birçok nedeni olabilir.

Konunun Önemli Terimleri

  • ELEKTRİK DEVRESİ: BASİT ELEKTRİK DEVRESİNDE AMPUL PARLAKLIĞINI ETKİLEYEN DEĞİŞKENLER • Elektrik enerjidir. • Elektrik iletken maddelerle iletilir. Pil, ampul, anahtar, bağlantı kablosu ve duydan oluşan elektrik devresine basit bir elektrik devresi denir. Basit elektrik devresinde birden fazla pil ve ampul kullanılabilir. A- Basit Elektrik Devresinde Kullanılan Devre Elemanlarının Görevleri Pil • Elektrik enerjisi üretir. • Pilin içerisinde kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşür. • Pilin + ve - kutupları vardır. Ampul • Elektrik enerjisini ışık enerjisine çevirir. • Ampulün + ve - kutupları yoktur. Bağlantı kablosu • Elektrik enerjisini taşır. • Devre elemanları birbirine bağlantı kablosu ile bağlanır. Anahtar • Devrenin açılıp kapanmasını sağlar. • Anahtar açık durumda iken elektrik iletilmez, kapalı durumda iletilir. Duy • Ampulün takıldığı yerdir. • Basit elektrik devresinde duy olmadan da ampul ışık verebilir. Pil Yatağı • Pillerin bağlantısının yapılasını sağlar. • Basit elektrik devresinde pil yatağı olmadan da ampul ışık verebilir. B- Basit Elektrik Devresinde Ampul Neden Işık Vermez 1. Pil bitmiş olabilir. 2. Bağlantı kablosu kopuk olabilir. 3. Anahtar açık olabilir. 4. Ampul patlamış olabilir. 5. Ampul duya tam yerleşmemiş olabilir. 6. Piller ters bağlanmış olabilir. 7. Elektrik devresinde, kısa devre olabilir. 8. Devreye çok fazla ampul bağlanmış olabilir. (Pilin gücü hepsini çalıştırmaya yetmez) C- Bilimsel Araştırma Yöntemi Nedir? • Bilimsel araştırma yapılırken, karşılaşılan problemlerin çözümü için bazı yöntemler geliştirilmiştir. • Bu problemlerin çözümünde kontrollü deneyler yapılmaktadır. Değişken nedir? Bir deneyde bilerek yapılan değişikliklere değişken denir. Üç tür değişken vardır. 1. Bağımsız değişken Bizim değiştirdiğimiz değişkendir. Bir tane bağımsız değişken vardır. 2. Bağımlı değişken Bağımsız değişkene bağlı olarak değişir. 3. Kontrol edilen değişken (Sabit tutulan değişken) Deneyde değiştirilmez, sabit tutulur. Bunlar araştırma konusu değildir. Aşağıda elektrik devrelerinde değişkeleri görmektesiniz. 1.Deney: Elektrik devresinde pil sayısının artırılması ampulün parlaklığını nasıl değiştirir. Bağımsız değişken: Pil sayısı Bağımlı değişken: Ampulün parlaklığı Kontrol edilen değişken: Anahtar, kablo, duy, ampul Sonuç: Devrede pil sayısı artırılırsa ampul parlaklığı artar. 2.Deney: Elektrik devresinde ampul sayısının artırılması ampulün parlaklığını nasıl değiştirir. Bağımsız değişken: Ampul sayısı Bağımlı değişken: Ampulün parlaklığı Kontrol edilen değişken: Pil sayısı, anahtar, kablo Sonuç: Devrede ampul sayısı artarsa parlaklık azalır. D- Elektrik Düğmeleri (Devre Anahtarı) Evimizde bilgisayar, televizyon, ampul gibi elektrikli araçları çalıştırmak için elektrik düğmeleri yapılmıştır. Elektrik düğmeleri, açma kapama görevi yapmaktadır. Ampulün ışık vermesi için lambayı aç deriz, fakat lamba çalışırken anahtarı kapatırız. Anahtar açık durumda iken ampul çalışmaz.
  • DEĞİŞKEN: Bir deneyde bilerek yapılan değişikliklere değişken denir.
  • BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN: Bizim değiştirdiğimiz değişkendir. Bir tane bağımsız değişken vardır.
  • BAĞIMLI DEĞİŞKEN: Bağımsız değişkene bağlı olarak değişir.
  • SABİT TUTULAN DEĞİŞKEN: Deneyde değiştirilmez, sabit tutulur. Bunlar araştırma konusu değildir.

5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi

Konu alt başlıkları