Kuvvet ile cisimleri hareket ettirir, hızlandırır ve ya yavaşlatırız. Bazı durumlarda ise kuvvet cisimlerin hareketini engeller veya zorlaştırır. Bu kuvvet, cismin kendi özelliğinden veya temas ettiği yüzeyin özelliğinden kaynaklanır. Pürüzlü olan yüzeyle cisimlerin hareket etmesini zorlaştırırken, az pürüzlü yüzeyler hareketi kolaylaştırır. Örneğin; buzlu bir zeminde(az pürüzlü) kaymak kolayken, toprak bir zeminde (pürüzlü) kaymak çok daha zordur.
Buzlu Yüzeyde Sürtünme Kuvveti Daha Azdır
Cisimler ile temas ettikleri yüzey arasında oluşan, cismin hareketini zorlaştıran ya da engelleyen ve cismin hareket yönüne ters yönde etki edene kuvvete sürtünme kuvveti denir. Pürüzlü yüzeylerde hareket eden cisimler bir süre sonra durur. Bunun sebebi cisim ile yüzey arasındaki sürtünme kuvvetidir. Futbol sahasında hareket eden bir topun bir süre sonra yavaşlayarak durması, sallanan salıncağın bir süre sonra yavaşlayıp durması sürtünme kuvvetinin bir sonucudur.
Sürtünme Kuvveti Cisimlerin Hareketini Engeller veya Zorlaştırır
Toprak, halı gibi yüzeyler pürüzlü yüzeylerdir. Kağıt, buz gibi yüzeyler ise ilk bakışta pürüzsüz gibi görünür. Ancak bu yüzeylere mikroskop ya da büyüteç yardımıyla baktığımızda girinti ve çıkıntılar görürüz. Bu yüzden tamamen pürüzsüz bir yüzey yoktur. Bu tür yüzeyler için az pürüzlü yüzey ifadesini kullanırız.
Pürüzlü Yüzeyler - Az Pürüzlü Yüzeyler
Pürüzlü Yüzeyler
Girinti ve çıkıntılar çok fazladır.
Hareketi zorlaştırır.
Bazı yüzeylerde girinti-çıkıntılar kolayca görülürken, bazı yüzeyler de uzaktan bakıldığında pürüzsüzmüş gibi görülür.
Az Pürüzlü Yüzeyler
Girinti ve çıkıntılar daha azdır.
Hareketi kolaylaştırır.
Girinti ve çıkıntılar mikroskop yardımıyla görülebilir.
Günlük hayatta sürtünme kuvveti, bazı durumlarda işimizi zorlaştırırken bazı durumlar da ise işimizi kolaylaştırır. Bazı olayları gerçekleştirmek için sürtünme kuvvetine ihtiyaç duyarız. Örneğin araba ya da bisikletimizi durdurabilmek için sürtünme kuvvetine ihtiyaç duyarız. Araba ve bisiklette frene bastığımızda tekerlek ile fren pabuçları arasında oluşan sürtünme kuvveti sayesinde araba ve bisiklet yavaşlar ve durur.